Preventie Reuzenteek

 Afbeelding © Universiteit van Hohenheim / IMB / Lidia Chitimia-Dobler

De reuzenteek, de monsterteek, de horrorteek, de Godzilla-teek, het zijn allemaal benamingen voor de teek die inmiddels al meer dan negen keer is opgedoken in Nederland sinds juli 2019.  Het lijkt erop dat de reuzenteek, of hyalommateek, een vervelend blijvertje is in Nederland.

Kenmerken Reuzenteek

Hoe kun je nou eigenlijk de reuzenteek herkennen? Nou dat is gelukkig niet zo ingewikkeld. Het beest is, zoals de naam al doet vermoeden, veel groter dan een normale teek en is te herkennen aan het streepjespatroon op de poten. Waarbij de meest voorkomende teek in Nederland (de schapenteek), ongeveer 3 millimeter groot kan worden, kan de reuzenteek meer dan twee keer zo groot worden.

De monsterteek vindt zijn oorsprong in Afrika en wordt ook met regelmaat gespot in Zuid-Europa. Eerder werd veelal aangenomen dat ons koude kikkerlandje te koel zou zijn voor de larven en nimfen (eerste twee levensstadia van de teken) van de teek. Echter, sinds de stijging van de gemiddelde temperatuur in Nederland blijkt dat ook ons land een uitstekende locatie is. Eerder overgewaaide larven en nimfen konden zich niet vervellen tot volwassen teek, dit blijkt nu toch omgeslagen.

Infectieziekten

Eveneens als het kleine broertje kan de reuzenteek ernstige infectieziekten overdragen op mensen, waaronder het Krim-Congovirus. Dit, door kenners genoemde, ‘ebola-achtige’ virus kan leiden tot ernstige leverschade waarbij in 30 tot 50% van de gevallen de patiënt overlijdt. Het virus kan leiden tot ernstige koorts, hoofdpijn, spierpijn en huiduitslag. Alhoewel, er hier in Nederland nog geen gevallen van bekend zijn worden de eerste maatregelen tegen deze vervelende ziekte al genomen.

Bij een recent gevonden teek in Drenthe bleek de Rickettsia Aeschlimannii bacterie aanwezig. Eveneens als bij het Krim-Congovirus kan dit bij een mens koorts, hoofdpijn, spierpijn en huiduitslag veroorzaken.

Hoe grijpt de monsterteek zijn prooi?

In tegenstelling tot de schapenteek is de monsterteek een actieve jager. Dit wil zeggen dat hij actief op zoek gaat naar een dier of mens en deze vervolgens gaat achtervolgen. Nu klinkt dit allemaal vrij spannend maar de teken kunnen dit soort achtervolgingen vaak maar tientallen minuten volhouden tot een maximale afstand van honderd meter. Dit is gebleken uit een artikel van de Russische onderzoeker Vladimir Romanenko.

Het gerucht dat ze op kilometers afstand mensen kunnen ruiken en opjagen schijnt dus met een korreltje zout te moeten worden genomen. Het reuk- en zichtvermogen van de reuzenteek houdt na 3 á 4 meter al op. Hierbij moet wel gezegd worden, mocht je binnen deze 3 á 4 meter komen het wel oppassen geblazen is.

Wat kun je ertegen doen?

Het vervelende beestje is via trekvogels ons land binnengekomen en naar alle waarschijnlijkheid zien we er de komende tijd alleen nog maar meer. Eveneens als bij de schapenteek is het belangrijk om jezelf goed te controleren als je met blote armen en benen in het bos of in een weiland geweest bent.  Hierboven op zijn er ook nog diverse insect- en teekwerende kleding en spuiten op de markt, maar dit lijkt voor de gemiddelde wandelaar niet zo voor de hand liggend.

Tekenbeet herkennen

Mocht je door een teek worden gebeten dan lijkt het net of er een zwart puntje op je huid zit. Door het opzuigen van bloed kunnen de teken opzwellen tot een bolletje ter grootte van de erwt. Heb je de teek ontdekt? Verwijder deze dan en hou goed in de gaten of er in de hier opvolgende dagen een rode kring rondom de beet verschijnt.

Het RIVM adviseert om naar de huisarts te stappen als je één van de volgende klachten hebt na een tekenbeet:

• Verkleuring van de huid op de plek van de tekenbeet, die groter wordt.
• Koorts en spier- en gewrichtspijn, in de eerste weken na een tekenbeet.
• Soms kunnen gewrichtsklachten, huidklachten, zenuwklachten of hartklachten ontstaan. Dat kan gebeuren als de vroege klachten van de ziekte van Lyme niet behandeld zijn met antibiotica. Maar deze klachten zijn soms ook een eerste uiting van de ziekte.

In Nederland zijn er nog geen bekende gevallen van tekenbeten door een monsterteek, wel is het belangrijk om het soort teek in de gaten te blijven houden. Bij twijfel, hou dan altijd de vuistregel aan dat voorkomen beter is dan genezen.